Review | Donkey Kong Bananza slingert zich moeiteloos naar de top

Er zijn gamepersonages die hun tijd gehad hebben, er zijn iconen die gewoon blijven bestaan en dan heb je Donkey Kong, een geval apart. Sinds zijn geboorte als tonnen gooiende schurk in 1981, is de grote gorilla al door heel wat transformaties gegaan. Eerst als rivaal van Mario, toen als jungleheld in de legendarische Country-trilogie van Rare en later onder de hoede van Retro Studios als side-scrolling powerhouse. Maar Donkey’s avonturen in 3D waren altijd al een gevoelige snaar. Dat is nu ten einde! Donkey Kong Bananza is niet alleen een glorieuze terugkeer van het personage, het is ook een schoolvoorbeeld van hoe je een franchise heruitvindt zonder dat ze haar ziel verliest. Dit is geen simpele apenstreek, want Nintendo toont hiermaa haar meest creatieve en experimentele kant.

Wie vreesde dat Bananza een Super Mario Odyssey met een harig uiterlijk zou worden, mag op beide oren slapen. Ja, het komt uit dezelfde stal en ja er is herkenning te vinden in de open level structuur en de rijke interactiviteit. Maar de toon, het ritme en vooral de mechanics zijn een heel ander beest. Waar Mario dartelt, rolt Donkey. Waar de loodgieter acrobatisch danst, sloopt de gorilla met gewicht en precisie. Bananza gaat niet over springen, het gaat over slopen en graven. Je kunt het terrein letterlijk en figuurlijk naar je hand zetten. Het is een game over destructie, maar dan met een creatief hart dat klopt als een snaredrum in een jungle beat.

Het verhaal is verrassend charmant en meer uitgewerkt dan we gewend zijn van Nintendo. In een soort bananenkoorts wordt Donkey Kong gelokt naar Ingot Isle, waar de mysterieuze Banandium Gems schitteren. Binnen de kortste keren zit hij ondergronds in een wereld van gelaagde ecosystemen, bevolkt door dorstige apenstammen, radeloze struisvogels en een zekere Pauline, die hier geen damsel-in-distress is maar een robuuste bondgenoot met een gouden stem. Haar zang opent paden en breekt barrières, maar het is vooral haar band met Donkey die opvalt. De vriendschap tussen de twee groeit geloofwaardig, zonder dat het ooit sentimenteel wordt. De slechteriken van het verhaal komen iets trager op gang, maar krijgen tegen het einde voldoende karakter om het plot wat extra vlees te geven.

Toch is het niet het verhaal dat Bananza onvergetelijk maakt, het is de manier waarop Donkey Kong beweegt, voelt en reageert. Nintendo heeft niet zomaar controls overgeheveld van eerdere games. Hier is duidelijk nagedacht over hoe een aap als DK zich zou gedragen in een driedimensionale, manipuleerbare wereld. Hij stoot, slaat, klapt en graaft en dat alles met een gewicht en momentum die bijna tastbaar aanvoelen dankzij het briljante HD Rumble 2-systeem van de Switch 2. Een sprong voelt niet als een simpele druk op een knop, maar als een fysieke beweging. Zijn nieuwe moves, zoals het uittrekken van vloerplaten en erop surfen, geven hem een brutaliteit die tegelijk krachtig en elegant is. Het zijn controls die je doen glimlachen, puur omdat ze zo lekker in de hand liggen.

Dan is er het slim bedachte level design. Bananza levels voelen als een speeltuin voor demolition engineers met ADHD. Alles is breekbaar, buigbaar of bewerkbaar. Je hebt ijs, metaal, modder, zand en zelfs chocolade (ja, chocolade), elk met hun eigen fysieke eigenschappen. Zo zal je bijvoorbeeld langer met een hard materiaal kunnen slaan dan met een zacht materiaal. Of zak je weg in chocolade of glij je uit op ijs. Door je omgeving te manipuleren, open je nieuwe routes, ontdek je geheime kamers of bouw je eigen bruggen en tunnels richting het doel. Het geeft een vrijheid die doet denken aan Tears of the Kingdom, maar dan in meer compacte, gestroomlijnde brokken. De game moedigt je aan om creatief te denken: wil je een platform bereiken? Graaf ernaartoe via een ondergrondse tunnel. Of bouw een brug van nat zand. Of gebruik explosieve blokken om alles op te blazen. Er is geen juiste manier, alleen jouw manier.

De transformaties van Donkey Kong zijn trouwens een heerlijke toevoeging. DK kan veranderen in een onstuitbare bruut, een zwevende struisvogel of een razendsnelle zebra. Elk van die vormen is tijdelijk, maar voelt betekenisvol. Het zijn geen gimmicks, maar puzzelstukken die logisch klikken in het grotere geheel. Voeg daar het grote aantal verzamelbare objecten aan toe zoals fossielen of gouden bananen en je hebt een game die blijft prikkelen, zelfs dertig uur in je avontuur.

Ook op audiovisueel vlak is Bananza een waar festijn. De animaties zijn extreem vloeiend en vol karakter. Elk detail van DK’s haren tot de kleinste stofwolk bij een impact is met liefde uitgewerkt. De soundtrack is een knallende mix van nieuwe junglebeats en nostalgische knipogen, met als hoogtepunt een bonuslevel dat fans van Donkey Kong Country 2 kippenvel zal geven. En ja, ook de DK Rap maakt een (ironische) comeback.

Technisch is dit dé showcase voor de Switch 2. In docked modus draait de game aan een gestage 60fps op een haarscherpe resolutie en in handheld-modus blijft het indrukwekkend stabiel. Er zijn wat kleine hiccups in de handheldmodus op de allerdrukste momenten, maar ze zijn verwaarloosbaar. Wat vooral opvalt, is hoe soepel alles loopt ondanks de gigantische hoeveelheid physics, destructie en interactie op het scherm. Nintendo laat hier zien dat ze nog steeds grenzen kunnen verleggen zonder dat het aanvoelt als een techdemo.

Zijn er dan geen minpunten? Natuurlijk wel. De bazen hadden wat pittiger gemogen. Sommige camera-instellingen worden weleens zenuwachtig als je enthousiast begint te graven in nauwe gangen. De 3D-kaart van het terrein dat je verkent, is erg moeilijk te besturen waardoor het niet altijd duidelijk is waar je naartoe moet. Maar het zijn rimpels in een verder bijzonder gladde ervaring.