REVIEW | Kingdom Come: Deliverance II – Mysteria Ecclesiae

Kingdom Come: Deliverance II doet wat weinig sequels nog durven: verder bouwen zonder te vereenvoudigen. Deze sequel blijft onverbiddelijk trouw aan zijn roots: historisch realisme, (soms tergend) trage opbouw, een uitdagend combatsysteem (alsof u er zelf bij was, maar met de vaardigheden van de meeste spelers en niet Henry) maar gooit daar in deze uitbreiding, Mysteria Ecclesiae (“Mysteries van de kerk”), een nieuw element bovenop: het innerlijke conflict. De strijd speelt zich dit keer niet enkel af in prachtige, échter dan échte bossen of stoere burchten, maar in de biechtstoel, twijfel, dogma en geloof. Na een hoofdspel waarin fysieke overleving centraal stond, schuift deze uitbreiding thema’s als zonde, schuld en kerkelijke macht naar voren. Dat levert niet alleen nieuwe missies en locaties op, maar ook een ander tempo en moreel gewicht. Voor wie de vorige titels doorspartelde (skippen ging niet echt) , kan deze uitbreiding aanvoelen als een passende, verdiepende epiloog. Maar voor wie zoekt naar klassieke actie-RPG-structuren (ketter!), kan het een boetetocht zijn.

Na de gebeurtenissen van het hoofdverhaal (kleine spoiler alert) is Henry geen boerenknecht of veredelde lijfwacht meer, maar een lagere edelman met verantwoordelijkheden en land.  Toch begint Mysteria Ecclesiae met een reset die sommigen zal frustreren: je wordt opnieuw ontdaan van controle, in een klooster regio waar ketterse stromingen de kop opsteken. Vanuit een abdij in Vysočina moet je infiltreren, observeren en oordelen over geestelijken die misschien meer geloven in macht dan in God (echt waar). Het verhaal leunt zwaar op dialogen, ondervragingen en interpersoonlijke keuzes; geen heroïsche heldendaden of bandiet#12738 een zwaar door zijn keel rijgen, wel subtiele confrontaties en ethische spanning. In plaats van nieuwe wapens krijg je...nieuwe overtuigingen. Het is een stijlbreuk met het hoofdspel, maar één die thematisch onderbouwd is. Een ambitieuze opzet die niet zonder risico is: sommige spelers zullen het gebrek aan klassieke progressie als een stap terug ervaren. 

Net als in het hoofdspel is realisme een dubbele zegen: het maakt de wereld geloofwaardiger, maar ook weerbarstiger. Je moet slapen, eten, jezelf wassen, je uitrusting onderhouden....en niet als optionele gimmick, maar als een fundament van het spelverloop. Dat levert een unieke vorm van immersie op: een wereld die niet om jou draait, maar waar jij je in moet voegen. Tegelijk zorgt dat voor frictie: lange laadtijden wanneer je sterft, trage missiestructuren en soms oneerlijke gevechten. Het savesysteem blijft...apart en origineel: slapen of een zeldzame potion gebruiken. En waar het hoofdspel je al regelmatig op de proef stelde, verhoogt de uitbreiding de inzet met complexe keuzemomenten zonder duidelijke beloning. Maar voor wie zich hierop instelt, levert het een ongeëvenaarde sfeer en spanning op.

Want, in tegenstelling tot de klassieke Souls-achtige combat van het hoofdspel, verschuift het zwaartepunt in deze uitbreiding richting diplomatie, intrige en morele afweging. Het nieuwe Scrupula-systeem registreert niet of je 'goed' of 'slecht' handelt (suck it, Bethesda), maar of je kerkelijk ‘zuiver’ blijft. Dat betekent dat je soms gestraft wordt voor menselijkheid en beloond voor dogmatiek. Een ontroerend gesprek met een ketter kan later leiden tot excommunicatie, tenzij je biecht: en dat bedoelen we hier letterlijk. Het is een interessant systeem dat geen punten of perks oplevert, maar een gevoel van ofwel innerlijk conflict of net van opluchting. Vechten blijft hier en daar aanwezig, maar die momenten worden secundair aan het woord en het geweten. Dit maakt de gameplay (nog) trager, maar wel gelaagder. Full disclosure: dit is geen uitbreiding voor geharde combatfetisjisten, meer voor moralisten en filosofen.

De nieuwe regio (Vysočina) in de uitbreiding is kleiner, maar doordrenkt van symboliek. Abdijen, kapellen, bibliotheken vol ketterse manuscripten ...de architectuur is even imposant als verstild. Lichtinval door gebrandschilderd glas of het flakkeren van kaarsen in een biechtstoel geeft scènes een thematiek dat je zelden ziet in eender welk spel, laat staan één van deze omvang . Alles in deze uitbreiding is thematisch geladen: zelfs de fast travel wordt beperkt, als fysieke vertaling van het trage pad naar inzicht. De soundtrack ondersteunt dit ook meesterlijk: gregoriaanse psalmen, lage orgeltonen, en af en toe ijzige stilte. In tegenstelling tot het hoofdspel, dat vaak brute pracht liet zien, kiest Mysteria Ecclesiae voor ingetogenheid en subtiliteit: show, don't tell. 

Wat helaas niet verandert, is een nogal ongemakkelijke onhandigheid in gebruik.  Zowel in de main game als in de DLC blijven menu’s omslachtig, tekst slecht leesbaar bij momenten en iconen onduidelijk. De kaart is mooi gedetailleerd, maar niet erg functioneel ( en datzelfde geldt voor het kompas). Het idee dat minimalisme sfeer schept klopt zoals voorheen gezegd, maar in dit opzicht wordt het gemak té vaak opgeofferd aan stijl. Zeker bij meer complexe morele systemen zoals in deze uitbreiding, hadden duidelijke tooltips of visuele cues niet misstaan. Je moet veel zelf uitzoeken en voor vele fans is dit “hoe het spel is bedoeld”, maar naar onze mening zijn daar gradaties in: conflicten, queestes en interpersoonlijke relaties kunnen inderdaad realistisch ingewikkeld gemaakt worden, maar hoe spelmechanieken in elkaar zitten met trial-en-error uitvinden óf opzoeken zal eerder voor een hardcore niche van fans zijn dan voor een doorsnee speler.

Kingdom Come: Deliverance II – Mysteria Ecclesiae is geen uitbreiding voor iedereen, net zoals de hoofdgame geen RPG voor de massa was. Beide vragen tijd, aandacht, en vooral: aanvaarding van alledaags, herhaaldelijk ongemak. Dit is een spel dat niet geeft wat je verwacht, maar wat je verdient en vaak pas na fouten, herhaling en reflectie. Het is een ontwerpfilosofie die zeldzaam is in een tijd van instant-gratification. Het is echter ook een stijl die spelers kan afschrikken: wie deze aspecten van het hoofdspel frustrerend vond, zal zich hier na een uurtje of twee geroepen voelen zich aan de zijde van de Heer te scharen. Wie daarentegen op zoek is naar een diepere RPG-ervaring die thema’s als macht, geloof en geweten écht onderzoekt, krijgt hier iets zeldzaam.