PILE OF SHAME | 30. Undernauts: Labyrinth of Yomi (2021)

Een gedocumenteerde poging van Uberkamper om zijn persoonlijke Pile of Shame tot nul te herleiden.

Uberkamper nam bij het begin van dit jaar het goede voornemen om zijn persoonlijke Pile of Shame te reduceren tot een vers geploegde akker in de polders van de Moeren (tot nader order nog steeds het meest vlakke stuk land van Vlaanderen).

30. Undernauts: Labyrinth of Yomi (2021)

Opgelet: deze tekst bevat spoilers!

Teneinde meteen het vermoeiende deel achter de rug te hebben, is Uberkamper zo vrij om even samen te vatten wat hij begrepen heeft van het brede kader rondom de wereld van Undernauts. Dat spel blijkt warempel een deel te zijn van het zogenaamde Experience (of Exp) inc. Universe, wat enerzijds alweer een nieuw en grotendeels volslagen onbekend universum waarin consumenten van allerlei media te veel kostbare tijd kunnen verliezen en anderzijds een losse verzameling van games waar zelfs doorgewinterde gamers vaak nog nooit van gehoord hebben. Uberkamper kan in ieder geval weinig aanvangen met titels in brak Engels als  Saviors of Sapphire Wings (ook bekend als Students of Round), Stranger of Sword City en Demon Gaze II. Het Exp Universe lijkt daarmee op het eerste gezicht nog het meest op een universum van den Aldi of – zoals ze zelf zouden zeggen – Experience of Aldi Heroes Universe II.

Gelukkig staat deze Undernauts nog wat op eigen benen. Net als bij het erg gelijkaardige Mary Skelter en talloze andere vertegenwoordigers in het genre, gaat het om een lange strooptocht door een schier eindeloze hoeveelheid kerkers in een poging om te ontsnappen aan het kwaad of het te vernietigen of allebei -  dat loopt typisch voor het genre allemaal wat in elkaar over.

Wel origineel voor Undernauts is het feit dat de Yomi - het naamgevende doolhof dat op wonderbaarlijke wijze in het centrum van Tokio is verschenen - wordt afgestroopt op zoek naar waardevolle materialen. De onderneming die verantwoordelijk is voor deze wel erg letterlijke lezing van roofkapitalisme, stuurt haar personeelsleden met een rotschop de dodelijke kerkers in en is graag bereid om daarbij heel wat slachtoffers te nemen in ruil voor steeds grotere winsten. De kritiek op de neoliberale samenleving en de amorele houding van het vrije ondernemerschap is redelijk uniek voor een game. Noem het gerust een fijne ironische laag die wat smaak geeft aan het spel.

Naast gemoedelijk crypto-socialisme in kerkers, bossen en kathedralen die allemaal wat op elkaar lijken, krijgen spelers in Undernauts nog heel wat andere zaken door de strot geramd. Zo is er bijvoorbeeld ook een retro-cyberpunk interpretatie van Tokyo en zijn er een hoogtechnologische cyborg en een identieke tweeling van Conan the Barbarian die constant in en uit beeld lopen. Het geheel wordt verder afgekruid met magische krachten en ronduit krakkemikkige mythologie. Een kat vindt haar jongen niet meer terug in deze narratieve potpourri, die dus  - ten overvloede – deel is van een narratief universum dat mogelijk wel - maar waarschijnlijk geen - samenhangend geheel vormt. “In der Beschränkung zeigt sich erst den Meister” (het meesterschap zit in de matiging) zei Goethe twee eeuwen geleden al en ongetwijfeld had hij daarbij deze overladen Japanse dungeon crawler al in gedachten, want veel gekker dan dit moet het niet worden.

Ook het monster arsenaal in Undernauts is even eclectisch als de rest van het spel. Dat betekent dat er wel wat moeite is gestoken om wat variatie in tegenstanders te bekomen. Of het daarbij echt nodig is om de speler ook enkele wanhopig wenende kleine meisjes af te laten maken is een kwestie van smaak, maar moest het niet typisch Japans zijn, zou dit misschien ook een zwaktebod kunnen genoemd worden om wat goedkope emoties op te roepen. Zeker omdat er elders in het spel een al even onschuldig jong ding zichzelf moet mutileren om de speler te voorzien van de nodige magische krachten. Uberkamper zou willen schrijven dat de makers van Undernauts nog net zijn teruggeschrokken kannibalisme met afgerukte kinder ledematen, maar hij wil ze nu ook weer niet op nieuwe ideeën brengen.

Interessantere tegenstanders dan onschuldige kinderen waren de tanks in Undernauts die tegelijk ook draken zijn (of – zo u wil - draken die half-tank zijn). Het deed Uberkamper met enige weemoed terugdenken aan het spel Panzermadels: tank dating simulator, waarin nooit helemaal duidelijk werd of er een gesprek werd gevoerd met 300 millimeter koud staal of met een warmbloedige Duitse deerne. Een fixatie op tanks die tegelijk iets helemaal anders zijn is blijkbaar ook een van die constanten in de Japanse cultuur die wij met onze Westerse geest nooit helemaal zullen kunnen doorgronden. Neem maar gewoon aan van iemand die het kan weten: een ‘Madel’ is altijd beter dan een draak.

Nog groter blijkt de kloof tussen ons en het ochtendland wanneer Undernauts probeert iets samenhangend te zeggen over theologie. Ergens in het spel wordt verteld over een eengemaakte God die geschapen werd door een engelachtig wezen dat zich Paus noemt en die ondertussen al lang weer gestorven is. Een God die gecreëerd wordt door een schepsel en sterft. Dat zijn drie eigenschappen die op geen enkele manier betrekking hebben op zowat elke definitie van het woord God. Natuurlijk mag iedereen er zijn of haar eigen religieuze overtuigingen op nahouden, maar gezien het bovenstaande zijn er ook wel goede argumenten om de makers van Undernauts op dit specifieke gebied ronduit onwetend te noemen (en mogelijk ook hun erg losse omgang met Christelijke cultuur te zien als een vorm van culturele toe-eigening).

Wanneer bijvoorbeeld op het einde van het spel de nieuw ‘geschapen’ Goede God de zin uitkraamt: “Your death … I will use it to christen the new world …”, dan is dit een pervertering van de klassieke offer theologie waarmee Undernauts onbedoeld de weg van het satanisme inslaat. In een volgende gedaante is deze zinkput van alle Goddelijke eigenschappen dan weer plots tot Demiurg verworden, om uiteindelijk te eindigen als een neutrale God zoals die enkel in de beste Gnostische traditie terug te vinden is. Misschien is Uberkamper de enige persoon op deze aardkloot die zich ergert aan een theologie die mikt op Christendom en – in wat enkel grandioos falen kan genoemd worden - via satanisme bij gnostiek terecht komt, maar het is niet omdat onze cultuur geseculariseerd is, dat dit soort onzin plots zonder een minimum aan intellectuele correctie kan passeren. Zeker niet omdat Uberkamper negentig (!) uur lang alles heeft zitten doodklikken in een universum dat zo eclectisch is dat het quasi psychedelisch is, om zich uiteindelijk eenzaam terug te vinden in een narratieve woestijn.

Enkel de wet kan ons vrijmaken, dat is het tweede deel van het adagium van Goethe, en misschien bedoelt hij wel dat dit soort narratief projectiebraken strafbaar zou moeten zijn.

Undernauts: Labyrinth of Yomi (2021)

Pro

- Redelijk goede en heel lange gameplay
- Veel variatie aan tegenstanders

Contra

- Verhaal is een eclectische puinhoop
- Japanners die aan Westerse Cultural Appropriation doen (en grandioos falen)
- Alle omgevingen lijken op elkaar
- Manieren om vermoede gamers minder te laten klikken worden niet benut

Wie is Uberkamper?

Uberkamper. Zijn van nature trage en beschouwende speelstijl lijkt zozeer op "campen"  dat besloten werd deze doorgaans pejoratieve nomenclatuur als eretitel te adopteren. De variant met "K" i.p.v. "C" bleek evenwel ongelukkigerwijze naar het Duitste woord voor vechten te verwijzen, eerder dan naar het Engelse woord voor Kamperen. "Uber", eveneens aan het Duits ontleend, betekent dan weer: alles en iedereen overtreffend. Dat is natuurlijk, laat ons eerlijk zijn, de enige manier om een spel te spelen. Uberkamper kan dus evenzeer verwijzen naar het overtreffende vermogen om stil in een hoek te liggen en te wachten tot het spel gedaan is, als naar degene die het speelveld overheerst en domineert. De beiden zijn correct.