De 4Gamers Top 5 van 2025 - Ascillian
Het gamejaar zit er bijna op en dus is het tijd om terug te blikken. In deze reeks laten we de 4Gamers-redactie aan het woord met hun persoonlijke Top 5 van het afgelopen jaar. Deze keer is het de beurt aan Ascillian. Full disclosure: dit is een persoonlijke "Top 5" van dit jaar, bedoeld als aardigheidje om het jaar leuk af te sluiten en niet iedereen heeft ieder spel gespeeld of had daar dezelfde ervaring mee. Hier zit bvb geen Silksong bij wegens gewoon nog niet gespeeld door tijdsgebrek.
5. Hell is Us
Een action-adventure ontwikkeld door Rogue Factor en uitgebracht door Nacon en de definitie van een "best of flawed games". De ijzingwekkende worldbuilding van het fictieve Hadea met verschillende vormen van bovennatuurlijke monsters genaamd "Hollow Walkers" maar waar de echte monsters toch weer mensen blijken te zijn uit de talloze getuigenissen, zowel letterlijke als contextuele. De puzzels, graphics, combat en design kunnen wedijveren met die van de beste AAA's en de "dungeons" waren een combinatie van effectief verontrustend, overweldigend en innovatief. Wapensystemen waren wat clunky en repetitief; er waren 5 verschillende wapens en 1-2 combinaties waren eigenlijk al wat je nodig had, maar dat stoorde niet; geen minimap en amper aanwijzingen versterkte de grimmige, onvoorspelbare atmosfeer.
Tegen het midden/einde van het spel heb je het gevoel dat je echt iets oerouds en belangrijks aan het blootleggen bent dat aan de basis ligt van alles wat je tot nu toe hebt geleerd en dan...niets. Het einde van het spel valt gewoon plat op zijn gezicht: geen final boss, een cutscene van nog geen 5 minuten waar enkele van de tientallen story threads soort van samengebonden worden zonder verklaring en daar moet je het mee doen. Alle vragen en het engagement dat tijdens het spel worden opgebouwd hebben geen antwoord of pay-off en dat is behoorlijk frustrerend. Staat ook haaks op de rest van het spel: het leek alsof ze gewoon geen idee of budget meer hadden tegen het einde toe. Moest dit ooit een patch krijgen dat het op zijn minst als een volledig spel kan kwalificeren, is dit een pareltje met effectief nieuwe, unieke kenmerken.

4. Ninja Gaiden Ragebound
Een sidescroller hack'n'slash soort van een op zichzelf staand spel binnen de Ninja Gaiden-franchise door The Game Kitchen (Koei Tecmo). Je speelt met Kenji Mozu, een maat van Ryu Hayabusa die de boel wat op orde moet houden in Hayabusa Village terwijl Ryu in Amerika zit voor de main games. Maar er is een invasie van demonen en niet ver in het verhaal merken zowel Kenji als Kumori (een schaarsgeklede, capabele maar lid van de Black Spider-clan-zijnde kunoichi) dat het wat boven hun kunnen ligt en fuseren hun zielen om van elkanders krachten gebruik te maken voor combat, puzzels en obstakels overwinnen.
De charme van old-school 90's graphics maar met moderne touch in precisie en soepelheid, afgewisseld met plezant leveldesign, genoeg vijanden en bazen die effectieve strategie vereisen maakt dit gemakkelijk 20-30 uur speelplezier, zeker als je de collectibles en challenge mode er ook bijneemt. Heeft ook meerdere eindes, challenges tijdens missies, vrij te spelen outfits,.. het had gerust iets langer gemogen (is met vele dingen zo) maar eigenlijk over de hele lijn een zeker aan te raden, prima game voor tussendoor of om je reflexen te testen want latere levels en challenge mode zijn niet voor de poes.

3. Deck of Haunts
Één van de leukste deckbuilding games van de laatste jaren, gemaakt door onze eigenste nationale trots Mantis games (uitgever Dangen): toevallig hun demo-versie mogen reviewen op Made In Asia (Brussel) vorig jaar en als playtester aan hun Discord toegevoegd om dingen mee te mogen blijven opvolgen, uit te proberen en feedback te geven. Misschien komt het door het horror-thema dat in ieder aspect gebruikt wordt, misschien komt het door een totaal gebrek aan bugs of andere problemen, of gewoon door het concept van een kwaadaardig, levend huis dat argeloze urban explorers afmaakt of krankzinnig drijft maar het bleef verslavend lang boeiend vóór de volledige versie uitkwam (mei 2025) en lang erna.
Iedere kamer en iedere kaart spelen op de hogere moeilijkheidsgraden wel een rol en de combinaties in deckbuilding zijn vrijwel eindeloos. Deckbuilding, dungeon-planning en rogue-like elementen passen op papier misschien op het eerste gezicht niet samen maar Philippe en zijn team maken het keer op keer waar: het spel krijgt nog continu nieuwe toevoegingen en patches zoals halloweenmonsters en kamers, krampus met kerstmis, etc...Ik heb het spel aan twee vrienden ook cadeau gegeven die er ook gelijk mee weg liepen, maar dat zijn bijna even grote megalomane sadisten als mezelf dus dat verliep min of meer volgens verwachting. Het enige jammere is hun gebrek aan exposure en reclame, maar dat is als kleine Belgische spelontwikkelaar bijna onvermijdelijk. Nu, Deck of Haunts is genomineerd voor de Belgian game Awards dit jaar, dus hopelijk komt het op meer mensen hun radar op die manier.

2. Hades 2
Deze action-RPG van Supergiant Games (ontwikkelaar én publisher) is een sequel van de iconische originele Hades (GOTY 2020) en behoeft weinig uitleg maar stond voor een zware taak: uitgebreider, meer features, meer worldbuilding en toch niet repetitief,...om hun eerdere succes te evenaren. Het zou ook hun eerste sequel op een spel zijn. Maar daar zijn ze ruimschoots in geslaagd: Melinoë, prinses van de onderwereld onder de vleugels van Hecate groeide uit tot Chronos ergste nachtmerrie. Underworld én surface path met meerdere minibazen, friendly encounters,...allemaal in de unieke Hades-stijl blijft na iedere run om nóg eentje vragen, want nu heeft de Moonstone axe (kies uit 4 aspecten zoals ieder van de 6 wapens) shadow-aura en een heel dek in Rift of Thessaly schoonvegen met een paar verpulverende klappen verveelt nooit. Verhaal, dialoog, interacties en interpersoonlijke relaties uitbouwen (geeft extra unlocks) zijn kersen op de taart. Soundtrack is iets dat voor mij persoonlijk ofwel echt bijblijft of compleet naar de achtergrond verdwijnt maar in Hades 2 is het de eerste: iedere encounter in ieder gebied klinkt uniek en onmiddellijk herkenbaar; draagt ook bij aan de dynamiek en aard van het gevecht.
En dan is er de eindeloze variatie in het combineren van goddelijke boons, poms, daedalus hamers,...met eerlijk gezegd veel meer consistentie voor bepaalde builds te verkrijgen dan in het eerste spel. Mede dankzij arcana: deze zijn een nieuwe feature maar definieert meer dan elk ander aspect: extra levens, extra damage, oneindige magie (ook nieuw, voor omega-aanvallen), rerolls, betere kans op legendary/duo boons,...Hades 2 zal zo goed als iedereen aanspreken en blijven aanspreken; het is een spel dat je binnen enkele jaren terug kan oppakken en gelijk weer in kan vinden. Zonder de nr 1 op mijn lijst was dit waarschijnlijk grote kanshebber voor GOTY 2025 geweest, ook al is het een sequel.

1. Clair Obscur: Expedition 33
Deze Franse RPG is één van de beste games niet enkel van dit jaar, maar ooit gemaakt, naar mijn bescheiden mening. Onstaan uit een idee van één van de vele honderden ubisoft-ontwikkelaars (Guillaume Broche) die zich verveelde en een idee had maar dat geen weerklank vond bij de beslissers (dezelfde mensen verantwoordelijk voor Concord, DA the Veilguard, etc..) en besloot er zelfstandig voor te gaan. Richtte Sandfall Interactive op, verzamelde zich met 34 man en een hond (Monoco) een voltallig team via o.a reddit en Soundcloud (Laurien Testard, de componist) en na 6 jaar zwoegen produceerden ze een waar meesterwerk. Werkelijk adembenemende graphics die kunnen wedijveren met de beste AAA-games, een innovatief turn-based maar toch interactief gevechtssysteem, tientallen vijanden met elk eigen design en mechanics, ieder personage een uitgewerkte, unieke vechtstijl en wapens, innovatieve baasgevechten en een gigantische worldmap om op drie niveaus (te land, ter zee en in de lucht) te ontdekken...zoals eerder gezegd blijft mij soundtrack echt bij of wordt compleet genegeerd maar de muziek in Expedition 33 is zó goed dat er ondertussen operacovers, honderden klassieke covers en live optredens van zijn gemaakt.
"Une vie à t'aimer" is misschien één van de meest thematische en doorleefde nummers ook (staat na maanden nog op mijn spotify-favorieten). Alles werkt ook naadloos en zonder bugs, wat voor een spel van deze omgang en complexiteit met zo'n petieterig team bijna onmogelijk lijkt (maar toch waar).
En toch, ondanks al dit is het verhaal, de personages, interacties en dialogen wat Expedition 33 meest uitzonderlijk van al maakt; zonder iets te willen spoilen is de wereld, het verhaal zelf, hoe het gepresenteerd wordt en verloopt aangrijpend vanaf het begin en neemt dat enkel toe naar het einde toe. Het is geen lichte kost; behandelt zaken zoals familierelaties, omgaan met verlies, vergankelijkheid, liefde in vele vormen, zelfreflectie en vooral keuzes maken vanuit bepaalde perspectieven...
Clair Obscur is een kunststijl in de schilderskunst die bepaalde elementen zeer licht en andere zeer donker weergeeft om het contrast tussen beide te vergroten en zo meer inhoud te geven, wat het spel hier meesterlijk doet. Op de forums en in andere reviews was te zien dat dit spel een blijvende impact heeft gehad op mensen: zoals een echt kunstwerk enkel kan. En blijkbaar niet ongefundeerd, want het spel won dit jaar 7 golden joysticks én 9 Game Awards inclusief de hoofdprijs "Game of the Year 2025". Het was mijn enige 99/100 ooit (sommige vonden dat een "overdreven score" maar jah...) en dat zal waarschijnlijk wel zo blijven: ik kan het enkel aanbevelen aan iedereen om het voor zichzelf te beleven. En ervaringen te delen: "Pour ceux qui viendront après."
